Als toelichting op zijn gerichtheid op culturele aanvullingen (zelfs over schrijvers !) volgen enkele allinea's uit zijn Leerboek der Vaderlandsche Geschiedenis.

Deel I, blz. 159 e.v. :

In de eerste helft van de 16e eeuw geraakte de nijverheid tot bloei. " Vanuit Calais kwamen groote ladingen wol baar Holland. om er tot lakens te worden verwerkt. Leiden, Delft, Gouda en Haarlem leverden uitmintend laken. In Brabant werd de kantweverij van belang. Zeer talrijk waren de bierbrouwerijen; aan het eind van de 15e eeuw zouAmersfoort er 300 bezieten hebben; vooral Brouwershaven voerde groote hoeveelheden uit; voorts Delft, dat zijn bier naar Engeland zond, en Amsterdam, dat ook in "Oostersch"en Hamburger bier handelde. Het gebrek aan bouwsteenen deed steenbakkerijen ontstaan.

Grote winsten leverde de visscherij op; de Nederlanders waren toen het eenige volk, dat zich op groote schaal op de uitoefening van deze tak van bestaan toelegde. In het bijzonder legden zij zich toe op de haringvangst, Groote Visscherij geheeten. De Hollandsche haring bereikte alle voorname markten van Europa en werd door de betere bereiding het meest gezocht en het best betaald."

Deel II, blz. 49 e.v. :

"In vele steden bestonden in de 17e eeuw de achterbuurten nog uit houten huizen. Dààr waren de straten morsig en somber; - morsig, daar ze nog niet geplaveid waren somber, omdat ze zulk eene geringe  breedte hadden, dat naar voren hellende gevels elkaar bijna raakten, ja soms inderdaad een poort vormden. Ook in de hoofdstraten vond men op het eind dier eeuw nog hier en daar zulke houten woningen, doch de meeste waren steenen huizen, die er net uitzagen; van vele huizen was het benedengedeelte van steen, het bovengedeelte van hout...

...............De vertrekken zijn meest met matten belegd (onze vloerkleden kwamen eerst in de 18e eeuw in gebruik)......De schoorstenen zijn zeer breed en van een ijzeren haard voorzien, waarin turf en hout gebrand worden."

In het voorwoord van zijn meest uitgebreide geschiedenisboek, dat hij voor "onderwijzers en kweekelingen"schreef, geeft J.J. ten Have een korte toelichting op zijn aanpak. Hier enkele passages uit dit voorwoord:

"Reeds bij een vluchtig inzien zal men bemerken, dat een belangrijk deel van het boek aan de cultuurgeschiedenis is gewijd; deze moet m.i. bij het historisch onderwijs eene voorname plaats bekleden, en steeds zooveel doenlijk in verband gebracht worden met de staatkundige gebeurtenissen. Wat de laatste aangaat, van de zoogenaamde ''histoire bataille''  had ik nog gaarne wat weggelaten als ik niet voor aanstaande examinandi schreef."

Kennelijk is hij het niet helemaal eens met een te zwaar accent van de examenstof op oorlogsvoering zoals in de voorgaande nogal nationalistisch getinte periode gebruikelijk was.

Voorts geeft hij in dit 278 blz. dikke boek aan dat hij in ervoor heeft gezorgd dat de voornaamste historische feiten in het boek zijn opgenomen, maar dat dit op zich niet genoeg is:

"M.i, is voor de toekomstige onderwijzer eene brede behandeling der voornaamste feiten - die hij immers voor de school nodig zal hebben - hoofdzaak. Menig leerboek der Vaderlandsche Geschiedenis geeft den leerling meer dan voldoende feitenkennis  om een goed examen af te leggen., - maar treedt die leerling als onderwijzer op, dan is hij niet in staat heldere beelden aan te brengen: een kasteel met zijne muren en torens, grachten en valbruggen, - eene stad in de Middeleeuwen, enz. En is dàt voor den onderwijzer niet het voornaamste?"

Hiermee komt het aanschouwelijk onderwijs weer om de hoek kijken, wat in die tijd een veel moeilijker opgave was dan tegenwoordig.In het boek komt hij er wat aan tegemoed door het te illustreren met een aantal kaarten en etsen. Bij zijn uitgeverij werden ook de bekende historische wandplaten van J.W. de Jongh en F. Eterman geproduceerd.

L I J S T   G E S C H I E D E N I S B O E K E N